Partnerzy współpracujący w ramach Programu “Central and Eastern European Greenways” (CEG) zgodzili się na niniejszą deklarację, która określa wspólne cele Programu:
CEG jest modelowym programem realizowanym w regionie Europy Środkowo-Wschodniej pod auspicjami Stowarzyszenia Environmental Partnership (EPA).
To międzynarodowe stowarzyszenie fundacji z Republiki Czeskiej, Słowacji, Polski, Węgier, Rumunii i Bułgarii zajmuje się mobilizowaniem i wzmacnianiem lokalnych społeczności w działaniach na rzecz poprawy stanu środowiska naturalnego i zrównoważonego rozwoju. EPSD prowadzi regionalny program mający na celu tworzenie sieci zielonych szlaków – greenways w Europie Środkowo-Wschodniej i łączenie ich z innymi inicjatywami europejskimi i transatlantyckimi.
Z pomocą tych fundacji Program CEG rozszerza się o inne kraje Europy Południowej i Wschodniej takie jak: Serbia, Chorwacja, Białoruś i Ukraina. Program CEG jest także aktywny w Austrii i w Niemczech.
Definicja zielonych szlaków – greenways w Europie Środkowo-Wschodniej
Zielone szlaki - greenways to wielofunkcyjne szlaki służące niezmotoryzowanym użytkownikom, prowadzące wzdłuż naturalnych korytarzy, historycznych tras handlowych, rzek i kolei. Są zarządzane przez miejscowe społeczności w celu pobudzania zrównoważonego rozwoju i promocji zdrowego stylu życia. Zielone szlaki tworzą ramy dla realizacji lokalnych inicjatyw społecznych i projektów związanych z ochroną przyrody i krajobrazu, zachowaniem dziedzictwa kulturowego, turystyką przyjazną dla środowiska i zrównoważonym transportem. Zielone szlaki odpowiadają na potrzeby zarówno mieszkańców jak i zwiedzających oraz wnoszą pozytywny wkład w ożywianie gospodarki lokalnej.
Cele i założenia Programu CEG
Program CEG dostarcza społecznościom lokalnym inspiracji oraz pomocy finansowej, merytorycznej i organizacyjnej w ich działaniach na rzecz ochrony unikalności miejsc, w których żyją, tak by osiągnięta została harmonia pomiędzy ochroną a eksploatacją zasobów lokalnych.
Celem Programu CEG jest tworzenie otwartej sieci współpracy pomiędzy sektorem pozarządowym, publicznym, biznesem i instytucjami rządowymi, dzięki której w sposób kompleksowy wspierane będą działania miejscowych ludzi na rzecz budowania i rewitalizacji dla dobra publicznego szlaków dziedzictwa i naturalnych korytarzy nazywanych zielonymi szlakami – greenways w krajach i regionach Europy Środkowo-Wschodniej.
Główne cele Programu CEG:
- Rozwijanie i wspieranie projektów zielonych szlaków – greenways które łączą ochronę dziedzictwa kulturowego z poprawą stanu środowiska naturalnego, pobudzają zrównoważony rozwój i przyczyniają się do poprawy jakości życia na obszarach wiejskich i w miastach;
- Budowanie sieci współpracy pomiędzy instytucjami różnych sektorów na rzecz wspierania organizacyjnego, merytorycznego i finansowego projektów i inicjatyw, które dzielą filozofię Greenways.
Cele strategiczne CEG:
Rozszerzenie sieci CEG
Stowarzyszenie EPA za pośrednictwem krajowych Programów – Greenways będzie koncentrować się na przyszłym poszerzeniu istniejącej sieci CEG o nowe organizacje partnerskie z Europy Środkowej i Wschodniej, w szczególności z Serbii, Czarnogóry, Bośni i Hercegowiny, Słowenii, Macedonii, Ukrainy oraz Białorusi. EPA przekaże nowym partnerom niezbędne informacje nt. wspólnych europejskich celów greenways, realizowanych projektów, działań Europejskiego Stowarzyszenia Greenways (EGWA) oraz innych organizacji partnerskich z USA i Australii.
Wzmocnienie współpracy z EGWA
Wspólnym celem partnerów CEG jest wzmacnianie pozycji Stowarzyszenia EGWA w Europie. Traktujemy Stowarzyszenie EGWA jako platformę współpracy europejskiej w tematyce greenways oraz jako partnera w kontaktach z instytucjami z Unii Europejskiej. Dlatego zachęca się wszystkich partnerów CEG do włączenia się w struktury EGWA jako indywidualni członkowie od 2007 r. Jednocześnie naszą wspólną polityką w odniesieniu do EGWA będzie utworzenie regionalnego oddziału tego Stowarzyszenia na region Europy Środkowo-Wschodniej. Oddział ten będzie odpowiedzialny za plan działań CEG oraz będzie reprezentował wspólne interesy członków CEG.
Cele:
- przygotowanie i złożenie zgłoszeń członkowskich do EGWA,
- przygotowanie propozycji utworzenia regionalnego oddziału EGWA dla Europy Środkowo-Wschodniej (w formie licencji dla CEG),
- opracowanie propozycji organizacji i finansowania europejskiej/regionalnej konferencji Greenways w 2007/2008 r.
Wspólne wydarzenia Programu CEG
Działania członków Programu CEG będą koncentrować się na 3 głównych wydarzeniach:
1. Dzień Ziemi (22 kwietnia)
To wydarzenie będzie wykorzystywane jako okazja do zaprezentowania wkładu zielonych szlaków – greenways w OCHRONĘ ŚRODOWISKA (ochrona przyrody i krajobrazu, tworzenie obszarów zielonych oraz edukacja ekologiczna wzdłuż zielonych szlaków). Z tej okazji będziemy organizować akcje sadzenia drzew i tworzenia parków oraz miejsc zielonych wzdłuż szlaków greenways z udziałem społeczności lokalnych.
2.Tydzień Turystyki Rowerowej (pierwszy tydzień czerwca) oraz Międzynarodowy Dzień Szlaków (pierwsza sobota czerwca)
Będziemy wykorzystywać te wydarzenia do docierania bezpośrednio do użytkowników szlaków i uświadamiania im jaki wnoszą wkład w promocję ZDROWEGO STYLU ŻYCIA (poprawa jakości życia, promocja zrównoważonych form turystyki). Będziemy organizować i wspierać rajdy piesze, rowerowe oraz inne formy promocji szlaków dla sportu i rekreacji.
3. Europejski Tydzień Mobilności (zrównoważonego transportu) - European Mobility Week (16-22 września) and Europejski Dzień Zielonych Szlaków – Greenways (20 września)
To wydarzenie będzie wykorzystywane jako okazja do zaprezentowania wkładu zielonych szlaków – Greenways w ZRÓWNOWAŻONY TRANSPORT (bezpieczeństwo i dostępność komunikacyjna w miastach). Będziemy organizować i wspierać akcje skierowane do społeczeństwa, zwracające uwagę na prawa pieszych, rowerzystów i innych użytkowników niezmotoryzowanych form transportu i komunikacji publicznej, promować potrzebę tworzenia przestrzeni publicznych oraz odpowiedniej infrastruktury dla alternatywnych form transportu w miastach.
Cele:
- przygotowanie wspólnej deklaracji nt. powyższych wydarzeń i pozyskanie wpływowych partnerów na szczeblu krajowym (stowarzyszenia turystyczne i sportowe, ministerstwa, narodowe organizacje turystyczne, samorządy regionalne i lokalne),
- przedyskutowanie Tygodnia Turystyki Rowerowej z Europejską Federacją Cyklistów ECF (wystąpienie z propozycją organizacji wydarzenia w formie Tygodnia Euro Velo) oraz Międzynarodową Organizacją Turystyki UNWTO.
Nieużytkowane linie kolejowe (Rails-to-trails) i ochrona dziedzictwa kolejowego
Partnerzy CEG będą aktywnie lokalizować i monitorować sytuację opuszczonych, nieużytkowanych linii kolejowych jako potencjalnych korytarzy dla zielonych szlaków – greenways w swoich krajach. Przykład takiego krajowego raportu zrealizowanego w Republice Czeskiej zostanie przesłany do pozostałych partnerów. Po przedstawieniu krajowych raportów zostanie podjęta decyzja w ramach CEG nt. skoordynowanego podejścia do właściwych decydentów oraz instytucji Unii Europejskiej co do zamiany tej infrastruktury kolejowej na funkcjonujące zielone szlaki – greenways. Partnerzy CEG będą także inicjować wspierać projekty związane z ochroną i interpretacją dziedzictwa kolejowego na zielonych szlakach – greenways.
Kryteria Zielonych Szlaków – Greenways
Wykorzystując własne doświadczenie oraz wiedzę i doświadczenia innych partnerskich organizacji w Europie i USA, partnerzy CEG proponują następujące Kryteria Zielonych Szlaków – Greenways dla pomyślnego rozwoju projektów w Europie Środkowo-Wschodniej. Wypełnienie tych kryteriów jest warunkiem używania nazwy i logo Greenways. Wykaz Kryteriów jest załączony do niniejszej Deklaracji.
Powyższe uzgodnienia, podjęte na spotkaniu Programu CEG w Sopron, w lipcu 2006 r., zostały podpisane przez:
Daniel Mourek
EPA
David Murphy
EPA
Juraj Flamik
Nadace Partnerství, Republika Czeska
Dominika Zaręba
EPA, Polska
Jano Roháč
Nadácia Ekopolis, Słowacja
Kristina Budai
Ökotárs Alapítvány, Węgry
Csilla Daniel
Fundatia pentru Parteneriat, Rumunia
Stefan Popov
Фондация „ЕкоОбщност”, Bułgaria
Duško Medič
„Zelena mreža” Voivodine, Serbia
Momo Schuebl
Future Base Weinviertel, Austria
Yuriy Hudyma
Fundacja “Karpackie ścieżki”, Ukraina
