PRODUKTY LOKALNE A TURYSTYKA PRZYJAZNA DLA ŚRODOWISKA
tekst: Dominika Zaręba
Obszary wiejskie w Polsce zamieszkiwane przez prawie 40% społeczeństwa, wyróżniają się wysokimi walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi i kulturowymi, na tle innych krajów europejskich. Polską wieś charakteryzuje duża różnorodność obszarów i krajobrazów wiejskich, dominacja zrównoważonego rolnictwa opartego o rodzinne gospodarstwa rolne, a co za tym idzie wysoka jakość żywności, produkty regionalne (coraz częściej rejestrowane jako chronione w UE) i bogate dziedzictwo kulinarne. Turystyka przyjazna dla środowiska staje się ważnym narzędziem pobudzania przedsiębiorczości społeczności lokalnych, rozwijania nowych innowacyjnych rynków pracy oraz tworzenia zielonych miejsc pracy.
Tereny wiejskie w Polsce, na których zachowała się tradycyjna uprawa roli z niskim użyciem środków chemicznych i małymi rodzinnymi gospodarstwami, dysponują dodatkowo bezcennym zapleczem żywieniowym. Zdrowa żywność, coraz częściej poszukiwana przez turystów krajowych i zagranicznych, stanowi bazę dla rozwoju gastronomii turystycznej, w tym też na potrzeby turystyki zrównoważonej. Turyści poszukują różnorodnej zdrowej kuchni i wysokiej jakości produktów żywnościowych, tradycyjnych, charakterystycznych dla danego regionu potraw przygotowywanych z produktów pochodzących z małych, lokalnych gospodarstw rolnych, oferowanych w restauracjach, regionalnych karczmach, gospodarstwach agroturystycznych.
Bardzo ważna jest także lokalna sieć sprzedaży detalicznej - wspiEranie lokalnej przedsiębiorczości i wytwórczości oraz autentycznego pamiątkarstwa poprzez zakupy w małych miejscowych sklepach, galeriach, targach, jarmarkach czy bezpośrednio u wytwórców i artystów ludowych. Niektóre regiony, przy wykorzystaniu środków z UE (przodują tu Lokalne Grupy Działania), uruchomiły pierwsze projekty kreowania i promocji lokalnych marek produktów – jednak wciąż największy problem stanowi ich dystrybucja, dotarcie do klienta na szerszą skalę i powiązanie marketingu produktów z turystyką.
Na zielonych szlakach - greenways wspieranie promocji i dystrubucji lokalnych produktów jest bardzo ważnym narzędziem pobudzania przedsiębiorczości społeczności lokalnych, rozwijania nowych innowacyjnych rynków pracy oraz tworzenia zielonych miejsc pracy.
Przykłady marek produktów lokalnych na zielonych szlakach - greenways:
- Marka Naszynik Północy powiazana z Greenway Naszyjnik Północy - zob. http://www.lgdnp.org.pl
- Produkty lokalne w Krainie Rowerowej na Lubelszczyźnie. Lokalna Grupa Działania „Zielony Pierścień” wspólnie z gminami północno-zachodniej części województwa lubelskiego stworzyła i oznakowała sieć 500 km tras rowerowych prowadzących przez zakątki nadwiślańskiego trójkąta turystycznego w okolicach Nałęczowa, Kazimierza Dolnego i Puław, jako część międzynarodowego Szlaku Bursztynowego. Oferta ekoturystyczna regionu nazwanego „Krainą Rowerową” tworzona jest w oparciu o inicjatywy lokalne, takie jak ekomuzea i questy oraz budowanie oferty lokalnych produktów i sieci ich sprzedaży w regionie. W 2014 r. zorganizowano tu pierwszy w Polsce Rajd rowerowy po produkt lokalny. Przetwory z płatków i owoców róży, kazimierski bajgiel, placuszki z miodem z mniszka z okolicznych łąk, syropy z kwiatów bzu i jaśminu, pasztet z lędźwianu, barszcz z wiśni, pierogi z bobem, soki i musy z malin albo miętus gryczany to tylko niektóre lokalne smaki, które czekają na turystów w Krainie Rowerowej. W inicjatywę włączają się miejscowe restauracje, pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne, izby tradycji, rodzinne przetwórnie, Izby Produktów Lokalnych i wielu innych partnerów.
text co-funded by the European Union
