Na zielonych szlakach jest promowana i rozwijana turystyka zrównoważona – przyjazna dla przyrody i krajobrazu. Greenways mogą przyczyniać się do ochrony środowiska naturalnego, ponieważ zwiększają świadomość ekologiczną zarówno turystów, jak i lokalnych mieszkańców, którzy, widząc u zwiedzających zainteresowanie regionem, zaczynają doceniać bogactwa naturalne i uczestniczyć w działaniach mających na celu ich ochronę.
W ramach poszczególnych zielonych szlaków zarówno lokalni partnerzy (organizacje pozarządowe, szkoły, gospodarstwa agroturystyczne), jak i biura podróży przygotowują i wprowadzają na rynek różnorodne oferty turystyczne dla turystów indywidualnych lub grup zorganizowanych z różnych segmentów rynku. Wśród propozycji są zajęcia w warsztatach twórców ludowych, zielone szkoły, aktywne i poznawcze oferty pobytowe w regionie, a także krajowe oraz międzynarodowe eskapady rowerowe, piesze i in. wzdłuż całego zielonego szlaku lub jego odcinków.
Wszystkie produkty ekoturystyczne na zielonych szlakach – greenways łączy zasada wykorzystywania lokalnego potencjału i wspierania społeczności lokalnych. Są one tworzone w oparciu o zasoby miejscowe – usługi turystyczne, ofertę kulturalną regionu, lokalne produkty i miejsca ich sprzedaży oraz inicjatywy społeczne. Podróżowanie szlakami dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, czy to indywidualnie, czy też za pośrednictwem biura podróży, jest zwiedzaniem o charakterze poznawczym – eko-etnoturystycznym. Umożliwia zapoznanie się z problematyką i specyfiką regionu pod względem przyrodniczym, kulturowym, etnicznym, społeczno-ekonomicznym. Jest także okazją do poznania ciekawych ludzi – liderów działających na rzecz ochrony dziedzictwa i wykorzystania go do ożywienia gospodarki lokalnej i zrównoważonego rozwoju.
Turystyka, która nierozłącznie jest związana ze środowiskiem przyrodniczym i zależy od jego jakości, szczególnie elastycznie reaguje na zachodzące zmiany myślenia i potrzeb współczesnych ludzi. W publikacjach Rady Europy na temat przemysłu turystycznego można przeczytać o przełomie w postawach i mentalności współczesnych turystów, który przejawia się przede wszystkim w zwiększeniu się ich świadomości ekologicznej i wymagań co do jakości usług oraz atrakcyjnego przyrodniczo i niezanieczyszczonego otoczenia zewnętrznego w miejscu podróży lub wypoczynku. Światowa Organizacja Turystyki UNWTO notuje, że wraz z rozwojem turystyki na świecie rośnie dywersyfikacja produktów turystycznych, a także popyt na formy turystyki do miejsc przyrodniczo cennych, zwłaszcza ekoturystykę. Coraz więcej turystów, głównie mieszkańców wielkich aglomeracji miejskich, tęskni za ciszą i spokojem, odpoczynkiem blisko przyrody, daleko od modnych i zatłoczonych miejscowości turystycznych, czystą wodą i zdrowymi posiłkami. Turyści chcą wykorzystać czas wypoczynku na poznanie nowych krajów i kultur, podpatrywać piękno przyrody, aktywnie odpoczywać, uprawiając swoje ulubione sporty na łonie natury, poszukują przeżyć duchowych i mocnych wrażeń podczas spotkania sam na sam z dziką przyrodą i miejscową kulturą, możliwości poznania tradycji i kuchni regionalnej.
Ekoturystyka powiązana z pokrewnymi jej formami gospodarowania, takimi jak zrównoważone rolnictwo i przetwórstwo rolne, rzemiosło i rękodzielnictwo oraz innymi formami turystyki dostosowanymi do warunków regionu (agroturystyka, turystyka aktywna, turystyka kulinarna, turystyka dziedzictwa, turystyka uzdrowiskowa i prozdrowotna), może być ważnym stymulatorem rozwoju regionów, których największym kapitałem jest przyroda, krajobraz i dziedzictwo kultury.
(tekst (c) Dominika Zaręba)
Dominika Zaręba, Ekoturystyka, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2020, wyd. IV
***
text co-funded by the European Union
