Blog Posts
„The European Greenways. Good Practice Guide”
"The European Greenways. Good Practice Guide", Europejskie Stowarzyszenie Greenways: zob. pdf
Szlak Orlich Gniazd w sieci Greenways!
Szlak Orlich Gniazd to pieszy i rowerowy szlak wiodący przez najpiękniejsze zakątki Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (od Częstochowy do Krakowa – w woj. śląskim i małopolskim) i łączący niezwykłe jurajskie zamki i warownie, zwane Orlimi Gniazdami – średniowieczne obronne, które chronić miały szlaki handlowe w tworzącym się państwie piastowskim. Region, przez który biegnie szlak, jest jednym z najcenniejszych krajobrazowo miejsc w Polsce, kolebką polskiej kultury. Położony pośród zielonych pagórków porośniętych lasami, wśród malowniczych wapiennych ostańców, stwarza wrażenie niezwykłej harmonii występującej pomiędzy człowiekiem i środowiskiem. Trwają starania by teren przez który przebiega szlak został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Obecnie Rowerowy Szlak Orlich Gniazd liczy 186 km.
Koordynatorem szlaku jest Związek Gmin Jurajskich.Szlak został wpisany do sieci Greenways w 2019 r.
Ekoturystyka marką Małopolski
Serdecznie zapraszamy Szkolenie pt. "Ekoturystyka – marką Małopolski. Jak wykorzystać współczesne trendy do zrównoważonego rozwoju turystycznego regionu i budowania oferty ekoturystycznej?", które odbędzie się 15 XI 2019 roku w Krakowie – Nowej Hucie (Klub Zakole, ul. Zakole 1, Kraków
Szkolenie jest częścią projektu „Małopolska Ekoturystyka – zrównoważony rozwój turystyczny regionu” realizowanego przez Fundusz Partnerstwa przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego. Jego celem jest promocja regionu w sposób zrównoważony, odpowiedzialny i jak najmniej inwazyjny dla środowiska naturalnego oraz zakładający autentyczne zainteresowanie jego bogactwem i dziedzictwem. Ekoturystyka jest ważnym narzędziem pobudzania przedsiębiorczości społeczności lokalnych i rozwijania nowych innowacyjnych, zielonych rynków pracy.
Partnerami szkolenia są: Ośrodek Kultury – Kraków Nowa Huta, Klub Zakole, Fundacja Eckotravel, Stowarzyszenie Greenways Polska, Małopolskatogo.pl.
Szkolenie jest organizowane w formule zielonego wydarzenia. Zielony catering zapewnia: firma VERANO z siedzibą w Zespole Szkół Pallotynskich w Krakowie, os. Krakowiakow 47.
Zgłoszenia i kontakt w sprawie szkolenia: Barbara Firlej, koordynatorka projektów ekologicznych, Fundusz Partnerstwa; email: pr.funduszpartnerstwa@gmail.com.
Greenways w Województwie Podkarpackim
2. Międzyregionalne warsztaty tematyczne projektu OUR WAY odbyły się na Podkarpaciu w dn. 24-25 września 2019 r. Organizatorem międzynarodowego wydarzenia był Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego.
Województwo Podkarpackie wspólnie z partnerami z Hiszpanii, Irlandii, Francji, Bułgarii, Węgier oraz Europejskim Stowarzyszeniem Greenways od czerwca 2018 roku realizuje projekt „OUR WAY”, współfinansowany przez program INTERREG Europe. Projekt jest skoncentrowany na szlakach Greenways – ekologicznych szlakach dostępnych dla niezmotoryzowanych użytkowników.
Projekt OUR WAY ma na celu zachowanie, ochronę, promowanie i rozwijanie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w Europie, z wykorzystaniem szlaków Greenways.
zob. więcej: http://gospodarkapodkarpacka.pl/news/view/34057/greenways-zielone-szlaki-powstana-na-podkarpaciu
foto: OURWAY
Szlak Doliny Karpia w sieci Greenways!
Szlak Doliny Karpia to 86 km szlak rowerowy, który wraz z siecią ekologicznych szlaków – ścieżek przyrodniczych, nordic walking i in. - wiedzie przez Ekomuzeum Doliny Karpia, atrakcyjny przyrodniczo obszar siedmiu gmin położonych w Małopolsce, w powiatach oświęcimskim oraz wadowickim (Brzeźnica, Osiek, Polanka Wielka, Przeciszów, Spytkowice, Tomice i Zator).
Dolina Karpia, zwana „Mazurami Małopolski” obejmuje teren historycznego zagłębia hodowli karpia i rozciąga się na setkach hektarów w dolinie Wisły i Skawy. Jest to obszar o wybitnych walorach przyrodniczych i kulturowych (obszary Natura 2000), stanowiący doskonałą destynację ekoturystyczną. Stawy karpiowe stanowią ostoję dla wielu gatunków flory i fauny, w tym również gatunków zagrożonych wyginięciem, takich jak ślepowron, faunistyczny symbol Doliny.
Koordynatorem Szlaku jest Stowarzyszenie Dolina Karpia z siedzibą w Zatorze: www.dolinakarpia.eu.
Szlak jest częścią sieci Greenways od 2019 roku.
Podpisaliśmy Deklarację współpracy na rzecz szlaków Greenways z Centralnym Ośrodkiem Turystyki Górskiej PTTK!
11 lipca 2019 r. w Krakowie przedstawiciele Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK i Stowarzyszenia Greenways Polska podpisali Deklarację współpracy na rzecz tworzenia i rozwoju szlaków Greenways. W imieniu organizacji dokument uroczyście sygnowali - Jerzy Kapłon i Dominika Zaręba.
Cele współpracy
Celami współpracy są:
Wspieranie tworzenia i rozwijania szlaków Greenways w Polsce, w tym szlaków transgranicznych.
Popularyzacja metodologii i tworzenia szlaków Greenways oraz standardów znakowania PTTK.
Inicjowanie i realizowanie wspólnych projektów na rzecz rozwoju szlaków ekologicznych w Polsce.
Organizowanie wspólnych wydarzeń (spotkań, seminariów, szkoleń, warsztatów, konferencji, etc.) mających na celu podnoszenie wiedzy, popularyzowanie dobrych praktyk i wymianę doświadczeń w zakresie tworzenia i rozwijania szlaków ekologicznych w Polsce.
Podejmowanie innych działań, które mogą stanowić wartość dodaną współpracy określonej w Deklaracji.
zdjęcia: Natalia Figiel
Podpisanie Deklaracji miało miejsce w historycznej sali COTG PTTK w Krakowie przy ul. Jagiellońskiej.
Szlaki ekologiczne Małopolski
- Wykonanie audytów szlaków Greenways w Małopolsce obejmujących 2 szlaki greenways: Kraków-Morawy-Wiedeń Greenways (93,7 km) i Bursztynowego Szlaku Greenways (251 km) oraz 1 potencjalnego szlaku greenways Karpackiego Szlaku Rowerowego (305,5 km) wraz z wybranymi szlakami łącznikowymi w Kotlinie Nowosądeckiej. Audyty obejmą: Inwentaryzację szlaków w terenie, Określenie własności terenów, przez które przebiegają szlaki oraz przygotowanie umów z gminami dot. partnerstwa przy tworzeniu szlaku i dbania o infrastrukturę szlaków w przyszłości, Opis wskazań do organizacji ruchu i wycenę kosztów oznakowania szlaku.
- WYPRACOWANIE ZAŁOŻEŃ STRATEGII dla rozwoju szlaków dla turystyki aktywnej i ekologicznej w Małopolsce - przygotowanie dokumentu o roboczym tytule Turystyka aktywna i ekologiczna na szlakach Małopolski
Konkurs o Europejską Nagrodę Greenways 2019
- Excellence awards
- Exemplary initiatives
- C) Special Award, (*) Exemplary innovative action / product to improve the info and experience for tourist;
OUR WAY – Greenways w Województwie Podkarpackim
Województwo Podkarpackie realizuje europejski projekt pt. "OUR WAY - Zachowanie i promocja dziedzictwa kulturowego i naturalnego poprzez Zielone Szlaki" (finansowany ze środków INTERREG - Europe).
Projekt "OUR WAY" ma przyczynić się do zachowania, ochrony i promocji dziedzictwa naturalnego i kulturowego w Europie za pomocą zielonych szlaków - Greenways poprzez udoskonalenie instrumentów politycznych w obszarze jakości kultury i środowiska. Celem projektu jest poprawa koordynacji pomiędzy różnymi kluczowymi podmiotami, opracowanie systemów zarządzania dla utrzymania zielonych szlaków greenways, identyfikacja modeli oraz dobrych praktyk dla ochrony i utrzymania zielonych szlaków greenways, identyfikacja instrumentów finansowych i finansowania zielonych szlaków greenways oraz promocja produktów turystycznych związanych z zielonymi szlakami greenways.
Współpraca międzyregionalna ma zasadnicze znaczenie dla określenia, wymiany i transferu praktyk między regionami, a co ważniejsze, dla planowania i przygotowania konkretnych planów działania w celu uwzględnienia wniosków wyciągniętych ze współpracy międzyregionalnej, w ramach polityk regionalnych.
Projekt OUR WAY będzie doskonałym narzędziem służącym pomocą na terytorium partnerów w umacnianiu ich polityk, poprawie rozwoju regionalnego i przyczynianiu się do zachowania i promocji dziedzictwa naturalnego i kulturowego poprzez zielone szlaki greenways.
Partnerstwo obejmuje 6 regionów znajdujących się na różnym poziomie rozwoju, zarządzania i promocji w zakresie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w obrębie zielonych szlaków greenways oraz Europejskie Stowarzyszenie Greenways (EGWA) jako partnera doradczego, wnoszącego bogate doświadczenie i wiedzę w obszarze projektu.
W projekcie biorą udział: Województwo Podkarpackie, Region Murcia (Hiszpania), Izba Handlowo-Przemysłowa Vratsa (Bułgaria), Northern and Western Regional Assembly (Irlandia), Department Council of Herault (Francja), Region Hajdu-Bihar Country Government (Węgry) oraz European Greenways Association (EGWA).
Projekt przyniesie korzyści nie tylko partnerom projektu, lecz także członkom Europejskiego Stowarzyszenia Greenways (EGWA), którzy będą mogli:
- Wykorzystać dobre praktyki w zakresie zielonych szlaków greenways z różnych regionów Europy i użyć tej wiedzy do ostatecznego wdrożenia tych rozwiązań na swoim terytorium,
- Włączyć zdobyte doświadczenia ze współpracy międzyregionalnej do programów polityki regionalnej,
- Wnieść wkład w postaci swoich doświadczeń i własnych dobrych praktyk do implementacji na innych obszarach,
- Brać udział w spotkaniach, które będą organizowane jako część realizacji projektu.
Europejskie Stowarzyszenie Zielonych Szlaków Greenways (EGWA) uczestniczy w projekcie jako partner doradczy. W projekcie biorą także udział merytoryczny członkowie Stowarzyszenia Greenways Polska i Bieszczadzkiej Fundacji Partnerstwo dla Środowiska.
strona projektu:
https://www.podkarpackie.pl/index.php/rozwoj-regionalny/projekty-interreg-europa/projekt-our-way
autorzy tekstu: Mercedes Muñoz (European Greenways Association), Antoni Jeż (Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego).
OUR WAY podczas VI Europejskiej Konferencji Greenways, Vitoria-Gasteiz, Kraj Basków, Hiszpania, 4-5.04.2019
Zielone szlaki – Greenways dla Podkarpacia
(Ważne aspekty w realizacji projektu - opinia)
Dominika Zaręba, Stowarzyszenie Greenways Polska, Environmental Partnership Association/Fundusz Partnerstwa
Greenways to wielofunkcyjne szlaki służące niezmotoryzowanym formom transportu, podróżowania i promocji zdrowego stylu życia oraz lokalnego rozwoju regionu. Greenways tworzą ramy dla realizacji lokalnych inicjatyw społecznych na rzecz ochrony przyrody i krajobrazu, zachowania dziedzictwa kulturowego, rozwoju turystyki przyjaznej dla środowiska i zrównoważonego transportu. Zielone szlaki odpowiadają na potrzeby zarówno mieszkańców jak i zwiedzających oraz wnoszą pozytywny wkład w ożywianie lokalnej gospodarki i pobudzanie zielonej przedsiębiorczości (wg Deklaracji Greenways z Wiednia, 2016).
Województwo Podkarpackie jest jednym z najbogatszych przyrodniczo i kulturowo regionów Polski i Europy Środkowej; jednym z najbardziej zielonych zakątków Europy. Bogactwo dziedzictwa Karpat i Pogórza Karpackiego; skarby architektury drewnianej; zamki, pałace i historyczne parki; oryginalna, wielokulturowa kuchnia; czyste powietrze i rzeki; utalentowani, kreatywni mieszkańcy, wszechobecna sztuka i różnorodność rękodzieła i zawodów; potencjał wynikający z transgranicznego położenia... to wszystko sprawia, że Podkarpacie może stać się kolebką ekoturystyki i turystyki zrównoważonej w Polsce i Europie.
Szlaki Greenways tworzą ważną oś dla wspierania rozwoju turystyki zrównoważonej, zwłaszcza w kontekście lokalnej przedsiębiorczości, kreowania nowych zielonych miejsc pracy, a równocześnie zachowania dziedzictwa regionu. W projekcie „Our Way” bardzo ważny jest aspekt społeczno-ekonomiczny, szczególnie zwrócenie uwagi na interdyscyplinarną funkcję koncepcji Greenways. Głównym założeniem jest inicjowanie nowych, zrównoważonych form rozwoju lokalnej gospodarki przy jednoczesnym podniesieniu jakości życia mieszkańców, wzmacnianiu lokalnej tożsamości oraz zadbaniu o jakość i zachowanie środowiska.
Ważne zagadnienia przy realizacji projektu:
1. Wykorzystanie doświadczeń zielonych szlaków hiszpańskich – vías verdes i Europejskiego Stowarzyszenia Greenways (EGWA) w kontekście wspierania rozwoju ekoturystyki i turystyki zrównoważonej.
Partnerzy z Hiszpanii mają bogate doświadczenie w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy wokół greenways, rozwoju małej infrastruktury w oparciu o niewykorzystane obiekty dziedzictwa i nadawania im nowych funkcji okołoturystycznych (np. obiekty dawnych budynków stacji kolejowych, małe obiekty poprzemysłowe, nowe tereny zielone i interaktywne muzea wokół greenways, interpretacja dziedzictwa, etc.).
2. Stworzenie mapy istniejących zielonych szlaków na Podkarpaciu z uwzględnieniem takich inicjatyw jak: Zielony Rower - Greenway Karpaty Wschodnie (transgraniczny), GreenVelo, Szlak Dobrego Wojaka Szwejka, Drezyny Bieszczadzkie, Bieszczadzka Kolejka Leśna i innych projektowanych (jak Eurovelo, potencjalne szlaki rails to trails etc.). Ważne jest uwzględnienie takich cennych przyrodniczo i kultorowo obszarów jak Beskid Niski.
Kluczowym elementem mapy powinny być miejsca dojazdu do szlaków (główne węzły komunikacyjne, w tym kolejowe) oraz możliwe połączenia z sąsiednimi województwami i krajami (Ukraina, Słowacja). Mapa będzie stanowiła punkt wyjściowy do zaplanowania najważniejszych działań wokół szlaków i strategii rozwoju projektu w przyszłości. Mapę Podkarpacia można poszerzyć o miejsca kreatywnych lokalnych inicjatyw związanych z przedsiębiorczością opartą o dziedzictwo miejsca.
3. W realizację projektu warto włączyć kreatywnych przedsiębiorców z regionu, znających dobrze rynek oraz będących źródłem inspiracji i pomysłów – tzw. idea-makers.
Należą do nich przykładowo twórcy takich przedsięwzięć jak Drezyny Bieszczadzkie i Bieszczadzka Szkoła Rzemiosła, liderzy eko-agroturystyki – np. Bazyl, U Flika i in., podkarpackiego winiarstwa – Golesz, etc. Bardzo kluczowe byłoby zaangażowanie młodych osób np. studentów w badania, inwentaryzację etc. Istotne jest również propagowanie celów i znaczenia projektu dla rozwoju regionu wśród samorządów lokalnych oraz włączenie w realizację najbardziej aktywnych liderów środowisk samorządowych.
4. Przy planowaniu rozwoju projektu warto zwrócić uwagę na globalne trendy w turystyce związane z założeniami turystyki zrównoważonej i ekoturystyki, do których należą: zdrowie, świadomość i edukacja, zrównoważony rozwój, autentyczność i doznania oraz style życia.
5. Istotny jest kontekst transgraniczny projektu, planowanie sieci docelowo jako przedsięwzięcie ponadregionalne i ponadnarodowe. Projekt wpisuje się bezpośrednio w kilka ważnych międzynarodowych deklaracji i dokumentów, takich jak np. Konwencja Karpacka czy Cele Zrównoważonego Rozwoju - Agenda 2030 ONZ. Warto także planować system szlaków w synergii z sąsiednimi województwami.
***
Źródła:
Zaręba Dominika, „Ekoturystyka”, PWN, III wyd. Warszawa 2010.
Raport „Zielony Rower – Greenway Karpaty Wschodnie, Landscape Stewardship Exchange, Atlantic Center for the Environment, 2002.
www.greenways.org.pl; materiały Nadace Partnerstvi i EGWA; Deklaracja Greenways z Wiednia, 2016.